ثبت تعاونی

ثبت یک شرکت تعاونی همانند ثبت تعاونی اعتبار، به‌منظور دستیابی به اهداف مشترک از جمله تهیه مسکن، کسب اعتبار، دریافت وام و سایر موارد انجام می‌شود. این نوع شرکت‌ها برای ارائه خدمات به اعضا و توسعه مشترکین فعالیت می‌کنند. ثبت یک شرکت تعاونی به‌عنوان یک نهاد حقوقی مستقل، امکانات حقوقی و مالی بسیار خوبی را برای اعضا فراهم می‌کند؛ این اعضا اغلب افرادی هستند که در یک حوزه فعالیت دارند یا اهداف و منافع مشابهی را دنبال می‌کنند.

آشنایی با شرکت‌های تعاونی

شرکت تعاونی یک نوع سازمان اقتصادی است که توسط گروهی از افراد با هدف دستیابی به منافع مشترک تشکیل می‌شود. این شرکت‌ها معمولاً در زمینه‌های مختلفی مانند کشاورزی، تولیدی، مصرفی، مسکن و خدمات فعالیت می‌کنند. هدف اصلی این شرکت‌ها، ارائه خدمات بهتر و ارزان‌تر به اعضا و همچنین ارتقای سطح اقتصادی و اجتماعی آن‌ها است.

دسترسی به منابع مالی بیشتر، افزایش قدرت مذاکره، کاهش ریسک و اعتبار بیشتر در جامعه از جمله مزایای ثبت تعاونی به‌شمار می‌روند.

ویژگی‌های شرکت تعاونی

همان‌طور که ذکر شد، ثبت تعاونی مزایای بسیاری با خود به همراه دارد. در ادامه با ویژگی‌های یک شرکت تعاونی آشنا می‌شویم:

• مالکیت مشترک و دموکراتیک: اعضای تعاونی، مالک و مدیر شرکت هستند. هر عضو به‌طور مساوی در تصمیم‌گیری‌ها دخیل است و اصول دموکراسی در مدیریت شرکت رعایت می‌شود. معمولاً هر عضو، صرف‌نظر از میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده، یک حق رأی دارد.
• منافع مشترک: سود تعاونی نظیر شرکت تعاونی انبوه سازی، به نسبت سهام اعضا یا به تناسب مشارکت و استفاده اعضا از خدمات تعاونی، بین اعضا تقسیم می‌شود.
• مشارکت فعال اعضا: اعضا نقش فعالی در فعالیت‌های تعاونی دارند و از خدمات و محصولات آن استفاده می‌کنند.
• اصل عدم تمرکز و همکاری: تعاونی‌ها به‌صورت غیرمتمرکز مدیریت می‌شوند و همکاری بین اعضاء و تعاونی‌های دیگر را تشویق می‌کنند. این همکاری می‌تواند در سطح ملی و حتی بین‌المللی نیز باشد.

ساختار شرکت تعاونی

در ادامه به بررسی ساختار شرکت تعاونی می‌پردازیم:

• مجمع عمومی: بالاترین نهاد تصمیم‌گیری در تعاونی، مجمع عمومی است که شامل تمامی اعضای تعاونی می‌شود. مجمع عمومی مسئول تصویب سیاست‌ها، انتخاب اعضای هیئت‌مدیره و تصویب گزارش‌های مالی است.
• هیئت مدیره: هیئت مدیره توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود و مسئول مدیریت و اجرای تصمیمات مجمع عمومی است. اعضای هیئت‌مدیره به نمایندگی از اعضا فعالیت می‌کنند و باید به اصول و قوانین تعاونی پایبند باشند.
• بازرس یا بازرسان: بازرسان وظیفه نظارت بر عملکرد مالی و اجرایی تعاونی را دارند و باید اطمینان حاصل کنند که تمامی فعالیت‌ها به‌صورت شفاف و مطابق با قوانین و مقررات انجام می‌شود.

انواع شرکت تعاونی

شرکت‌های تعاونی بر اساس نوع فعالیت و نوع عضویت به دو دسته‌بندی اساسی تقسیم می‌شوند:

بر اساس نوع فعالیت

انواع شرکت تعاونی بر اساس نوع فعالیت به شرح زیر است:

الف. تعاونی تولیدی

• تعریف: این نوع شرکت تعاونی به اداره واحدهای تولیدی مانند دامداری، کشاورزی، شیلات و صنعت می‌پردازد.
• هدف: هدف اصلی این شرکت‌ها اداره یک واحد تولیدی و بهره‌برداری از آن به‌منظور تأمین نیازهای اعضا است.
• مثال: یک تعاونی کشاورزی که اعضای آن کشاورزان محلی هستند و برای تولید و فروش محصولات کشاورزی به‌صورت مشترک فعالیت می‌کنند.

ب. تعاونی توزیع

• تعریف: این نوع ثبت تعاونی نیازهای مشاغل تولیدی یا مصرف‌کنندگان عضو را برآورده می‌کند.
• هدف: فعالیت‌های این شرکت‌ها باید بر اساس مصالح عمومی و در راستای کاهش هزینه‌های اعضا و شرکت باشد.
• مثال: یک تعاونی مصرف که کالاهای مصرفی مورد نیاز اعضای خود را به قیمت مناسب تأمین و توزیع می‌کند.

ج. تعاونی تولیدی-توزیعی

• تعریف: این نوع شرکت تعاونی هم‌زمان فعالیت‌های تولیدی و توزیعی را انجام می‌دهد.
• هدف: ترکیب فعالیت‌های تولیدی و توزیعی برای افزایش کارایی و تأمین نیازهای اعضا.
• مثال: یک تعاونی صنعتی که هم محصولات صنعتی تولید کرده و هم این محصولات را بین اعضا و مصرف‌کنندگان توزیع می‌کند.

بر اساس نوع عضویت

انواع شرکت تعاونی بر اساس نوع عضویت عبارت است از:

الف. تعاونی عام

• تعریف: در این نوع شرکت تعاونی، هر فرد می‌تواند عضو شود و حداقل تعداد اعضا ۵۰۰ نفر است.
• هدف: ایجاد دسترسی عمومی و فراهم‌کردن امکانات برای تمامی افراد جامعه.

ب. تعاونی خاص

• تعریف: در این نوع شرکت تعاونی، تنها گروه‌های خاص مانند پزشکان، دانشجویان، کارگران، کشاورزان، زنان (مانند ثبت تعاونی بانوان)، وکلای دادگستری و … می‌توانند عضو شوند و باید شرایط معینی را رعایت کنند.
• هدف: تأمین نیازهای خاص گروه‌های خاص و ارتقای سطح رفاه و شرایط کاری این گروه‌ها.
• مثال: یک تعاونی مسکن برای معلمان که تنها معلمان عضو آن هستند و برای تأمین مسکن مناسب فعالیت می‌کند.

مراحل ثبت تعاونی

در ادامه با آموزش ثبت تعاونی با شما همراه خواهیم بود. فرایند ثبت یک شرکت تعاونی در حالت کلی شامل موارد زیر است:

• عقد قرارداد و ثبت اعضای تعاونی: در این مرحله، قرارداد تعاونی بین اعضا تشکیل می‌شود. این قرارداد می‌تواند تلفنی، حضوری یا آنلاین منعقد شود.
• تکمیل مدارک: اعضا باید مدارک مورد نیاز را تکمیل کنند که شامل اسناد شناسایی، اطلاعات مالی و … خواهد بود.
• تأیید نام: نام تعاونی باید مطابق با شرایط معین‌شده توسط اداره مربوطه باشد. شرایط عمومی انتخاب نام شامل عدم استفاده از نام خارجی، نداشتن سابقه ثبت، معنی داشتن و مطابقت با فرهنگ اسلامی باشد.
• امضای اوراق: اعضا باید اوراق مربوط به ثبت تعاونی را امضا کرده و تقاضانامه و وکالت‌نامه را تأیید کنند.
• تشکیل پرونده و ثبت در دبیرخانه: پس از تکمیل مدارک، پرونده تعاونی در اداره مربوطه تشکیل و در دبیرخانه ثبت می‌شود.
• کارشناسی توسط اداره ثبت: مدارک ارسالی توسط اداره ثبت بررسی و کارشناسی می‌شوند تا از صحت و قانونی بودن آن‌ها اطمینان حاصل گردد.
• تحویل اسناد: پس از پایان کار، اسناد مربوط به تعاونی از جمله تقاضانامه، شرکت‌نامه، اساسنامه، صورتجلسه هیئت مدیره و آگهی تأسیس به اعضا تحویل داده می‌شود.

سامانه ثبت تعاونی

برای ثبت شرکت‌های تعاونی نظیر اخذ شرکت تعاونی مسکن، بایستی به آدرس اینترنتی https://taavoni.mcls.gov.ir (سامانه جامع و هوشمند بخش تعاونی کشور) مراجعه کنید و مراحل ثبت‌نام، ثبت اسناد تعاونی، تکمیل اطلاعات و … را به‌ترتیب انجام دهید. همچنین برای تغییرات شرکت تعاونی نیز باید از طریق همین سامانه اقدام کنید.

شرایطی برای ثبت شرکت تعاونی وجود دارد؟

شرایط ثبت شرکت تعاونی به شرح زیر است:

• حضور حداقل ۷ نفر با داشتن شرایط لازم برای عضویت در تعاونی.
• تابعیت ایرانی تمام اشخاص عضو.
• نداشتن ممنوعیت قانونی.
• عدم عضویت اعضاء در شرکت‌های تعاونی مشابه.
• تأسیس و ثبت تعاونی توسط هیئت مؤسس و سپس دعوت از افراد واجد شرایط و عضوگیری.
• تهیه طرح و اساسنامه تعاونی توسط هیئت مؤسس و دریافت تأییدیه از وزارت تعاون.
• دریافت پروانه تأسیس شرکت تعاونی از وزارت تعاون.
• انتخاب اعضای شرکت و بازرسین در جلسه مجمع عمومی عادی.

مقررات عمومی شرکت تعاونی فارسی

مقررات عمومی ثبت تعاونی مطابق با بند ه ماده ۳ قانون شرکت‌های تعاونی، به شرح زیر است:

• پرداخت حداقل یک‌سوم سرمایه شرکت تعاونی به‌صورت نقدی برای ثبت شرکت تعاونی.
• خریداری یا تعهد حداقل دوسوم سهام توسط هیأت مؤسس.
• سهام شرکت تعاونی با نام و غیرقابل تقسیم است.
• بهای هر سهم باید به‌صورت نقد پرداخت شود.
• اداره شرکت بر عهده هیأت مدیره‌ای می‌باشد که طبق قانون تجارت، قانون شرکت‌های تعاونی و همچنین مطابق با اساسنامه شرکت انتخاب شده است.

مدارک لازم برای ثبت شرکت تعاونی

مدارک لازم برای ثبت تعاونی شامل موارد زیر است:

• اساسنامه مصوب‌شده توسط مجمع عمومی.
• درخواست کتبی برای ثبت شرکت.
• صورتجلسه تشکیل مجمع عمومی.
• اولین صورتجلسه مجمع عمومی عادی.
• طرح پیشنهادی و دریافت تأییدیه و مجوزهای لازم از وزارت تعاون.
• رسید پرداخت مبالغ لازم.
• مدارک دعوت برای اولین جلسه مجمع عمومی عادی.
• موافقت‌نامه برای تشکیل شرکت و ثبت تعاونی.
• مجوزهای لازم با توجه به نوع و حوزه کاری شرکت تعاونی.

مدت زمان ثبت شرکت تعاونی

برای به ثبت رساندن یک شرکت تعاونی، حداقل ۳ هفته زمان در نظر گرفته می‌شود. این مدت زمان، در صورتی که در هرکدام از مراحل زیر مشکلی به وجود بیاید، می‌تواند افزایش پیدا کند:

• جمع‌آوری مدارک و تشکیل پرونده توسط اعضای تعاونی.
• ارسال مدارک به اداره تعاون.
• بررسی اعتراضات توسط کارشناسان اداره تعاون (معمولاً ۳ روز طول می‌کشد.).
• ارسال مدارک به اداره ثبت شرکت‌ها (معمولاً ۵ روز طول می‌کشد).
• صدور آگهی تأسیس.
• صدور پروانه تأسیس توسط اداره تعاون.

سخن پایانی

ثبت تعاونی، فرآیندی است که به ایجاد یک واحد اقتصادی مؤثر، پایدار، جامعه محور و باارزش کمک می‌کند. ثبت یک شرکت تعاونی، نشان‌دهنده تلاش و همکاری بین افراد برای رسیدن به اهداف مشترک است. این فرآیند، نه‌تنها موجب ایجاد فرصت‌های جدید برای اعضا می‌شود؛ بلکه می‌تواند به توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه نیز کمک کند.

سؤالات متداول